Le congrès du Forum d’Oc, a réuni 150 passionnés sur le thème “transmettre la langue d’oc”. Mais comment font les Seynois impliqués chez eux ? Ça passe par le chant et le jeu, nous disent-ils. Dans un environnement favorisé par la municipalité.
Es tras que rara d’ausir un premier cònsol vos aculhir en lenga nòstra dètz minutas a-de-rèng ; pasmens es ce qu’a fach Marc Vuillemot ai cent-cinquanta congressistas dau Forum d’Òc au centre Tisot lo 5 d’octòbre passat. E per li parlar dau biais senhenc de transmetre lo provençau : « I a cada mès una pagina en lènga d’òc dins la revista municipala. Nòstrei mediatècas son abonadas a d’unei publicaciens en grafia mistralenca e classica. Avèm enstalat de panèus bilengües de signaletica urbana pèr lei noms de carrièras dau vielh centre de la ciutat, aquèlei de caires de la vila, e, de segur, ais entradas de La Senha. » Mai coma fan leis associaciens per faire passar la lenga ? Conéissèm lei Cigaloun Seinen que ne’n fan fòrça a Novè, e lo Tiatre dóu Mai que la fa viure sus lo pontin. Au
congrès dau Forum d’Oc, Patricia Jouve, dau Ceucle Oc de La Sanha siguèt convidada a ne’n dire mai : « amé leis enfants dau centre aerat, fasèm de pichòteis istòrias, a partir d’albums en francès qu’adaptam. Amé la Catarina Nicodèmi juegam l’istòria ‘mé de mariòtas qu’ela fabrica…Breu favorisam un climat propici a lei faire parlar » Emai un còp a l’atalhier d’adultas dau Ceucle, fa parier : « vòli pas li fargar de tèxtes a traduir ai començaires, que fugirián per la mitat, adonc es amé de juec de ròtle, de cadenas parladas onte una paraula ne’n entraïna una autra, qu’ansin pòdon utilisar son vocabulàri conéissut e lo reforçar a chapauc… Mai a l’atalhier tot comença per un cant !» Lo cant es ce qu’acampa lo monde, confierma Miquèu Tournan. Lo musician e animator debana una activitat dei bèlas, qu’es en trin de remontar un atalhier de danças tradicionalas « dau nòstre ! Mai lo monde, l’atraire es dificíle, sai ben qu’amé de prepausiciens de qualitat, lei joines venon mai facilament, bòrd que crèsi, es una valor
universala. » Miquèu es mestre dau còr, e sa recepta per atraire es simpla : « lo monde s’acapara son istòria, per aquò, cantam de composicions contemporanas, aquelei que parlan de sei problèmas, nòstre plànher, nòstre blues. » Restariá encara a faire passar l’enveja dins l’Educacion Nacionala. Fau dire que, a la rintrada, per fauta d’inscripcions au cors que s’i deuiá duerbir, lo Licèu Beaussier a renonciat a faire d’occitan. « Vos descoratjètz pas, que diga Patricia Jouve. Aquelei que parlan, muma un pauc – fau ben començar e es possible ja de faire passar ce que conéissètz – pòdon demandar a l’Acadèmia un agrement. Am’aqueu, dins Var, es possible d’intrar a l’escòla per animar d’atalhèrs de provençau! »
En graphie classique avec les suggestions de Pèire Brechet, IEO
Les mots d’Aqui
tras que = plus que
a-de-rèng = à la suite
pontin = estrade, scène
mariòta = marionnette
acampar = rassembler
atraire = attirer
